PZKO czyli Polski Związek Kulturalno-Oświatowy w Republice Czeskiej
jest stowarzyszeniem społecznym, które już 70 lat działa na korzyść zachowania tożsamości rdzennej ludności Śląska Cieszyńskiego, pielęgnując rodzime tradycje, polską kulturę oraz szerząc oświatę w języku polskim.
Dzialalność PZKO polega na: organizowaniu polskiego życia społecznego według zainteresowań członków w zakresie śpiewu, muzyki i tańca, teatru amatorskiego, sportu, regionalnych inicjatyw samokształceniowych w zakresaie historii regionu, ludoznawstwa, stosunków międzyludzkich, spraw socjalnych itp. Zapewnienie organizacyjne, lokalowe i materialne tych czynności. Prezentacja wyników czynności w postaci imprez miejscowych, obwodowych, regionalnych oraz międzynarodowych. Utrzymywanie kontaktu z żywą kulturą polską przez współpracę transgraniczną.
- Cele, sposoby działania i strukturę organizacyjną określa statut PZKO. Jego aktualizowaną na XX Zjeździe PZKO wersję zatwierdziło Ministerstwo Spraw wewnętrznych RC dnia 28.2.2006 pod nr VSP/1-298/90-R.
- Członkiem PZKO może być osoba fizyczna starsza 15 lat bez względu na deklarowaną narodowość, światopogląd i miejsce zamieszkania, która wyrazi zgodę udzielać się społecznie w PZKO.
- Ewidencję wszystkich członków PZKO prowadzi Zarząd Główny PZKO na podstawie ich indywidualnych pisemnych deklaracji
- Członkowie PZKO działają w przez siebie wybranych Miejscowych Kołach PZKO. Mogą po tym również uczestniczyć w działaniach innych jednostek organizacyjnych i w władzach ZG PZKO (Rady, Sekcje, Komisje, SAJ )
- Miejscowe Koła PZKO mają osobowość prawną w zakresie swych zapotrzebowań statutowych i majątkowych uwarunkowaną decyzjami w nim działających członków PZKO.
PZKO liczy obecnie 12 000 członków płacących składki członkowskie. PZKO jest nadal największą organizacją polską na Zaolziu i jedną z nielicznych tej wielkości w Republice Czeskiej.
Członkowie udzielają się w 81 Miejscowych Kołach PZKO uczęszczając do chórów, zespołów, klubów młodych, klubów seniora, klubów kobiet. Pracują w komisjach organizacyjnych różnych imprez ew. innych formach organizacyjnych.
Miejscowe Koła działają praktycznie w wszystkich gminach Zaolzia, posiadają 40 „Domów PZKO”, które wykorzystują do realizacji własnych programów, dorywczo i innych organizacji oraz do spotkań towarzyskich.
Zarząd Główny PZKO – ZG jest wybierany przez delegatów Zjazdu PZKO na okres 4 lat. ZG składa się z 11 osób, w składzie: prezes, wiceprezes oraz członków, którzy przewodniczą Radom ZG jako organom wykonawczym Związku (Kultura, Oświata, Młodzież, Ekonomiczno-Organizacyjna). Rady kierują działalnością specjalistycznych Sekcji ZG zarządzają również Ośrodkami Usługowymi ZG z pracownikami etatowymi (sekretariat, miesięcznik „ZWROT”, animacja kultury, ekonomia, archiwum).
Członkami ZG są dalej przedstawiciele Rad Obwodowych PZKO (Jabłonków, Bystrzyca, Trzyniec, Gnojnik, Karwina, /Sucha – Olbrachcice – Stonawa/, Hawierzów, Orłowa, Bogumin). Zadaniem przedstawicieli Rad jest zapewnienie przepływu informacji między ZG i MK oraz koordynacja działań.